Adet döngüsü burun tıkanıklığı yapar mı?

Adet döngülerinin devamını sağlayan hormonlar, vücutta çeşitli değişimlere neden olabiliyor. Araştırmalar, burun tıkanıklığının da döngülerden etkilendiğini ortaya koydu.​

Sağlık

Burun tıkanıklığı birçok farklı nedene bağlı olarak ortaya çıkabilir. Sıklıkla alerjiler, soğuk algınlığı, sinüs enfeksiyonları, sigara dumanı ve benzeri tahriş edici maddeye maruz kalma gibi etkenler, burun tıkanıklığını tetikler. Ancak bu etkenler yokken de sıklıkla burun tıkanıklığı yaşıyorsanız, nedeni adet döngüleriniz olabilir.

Amerikan Rinoloji ve Alerji Dergisi’nde 2021 yılında yayınlanan bir bilimsel araştırmada, kadınların menstrual döngülerin evrelerine göre burun tıkanıklığı yaşayıp yaşamadığı üzerinde duruldu. Sağlıklı adet döngüleri olan 101 kadın üzerinde yapılan çalışmada, önce yumurtlama evresinde (döngünün yaklaşık ikinci haftasının sonundaki üç günde) deneklerin burunlarından geçen hava miktarı ölçüldü. Daha sonra luteal fazda (döngünün üçüncü ve dördüncü haftasını içeren ikinci evrede) nazal hava akışı tekrar ölçüldü.

Toplanan verilerle elde edilen sonuçlara göre denekler, döngülerinde yumurtlama evresine ulaştıklarında burun tıkanıklığı geliştirme eğilimindeydiler. Luteal evre başladığında, yani döngünün yaklaşık üçüncü haftasına gelindiğinde, burun tıkanıklığı belirtileri ortadan kalkıyordu. Adet döneminde yaşanan fiziksel ve psikolojik değişimler.

Araştırmacılar, tıkanıklığı tetikleyen (alerji gibi) diğer tetikleyicileri ortadan kaldırdıktan sonra, adet döngüsü aşamalarının, kadınların burundan ne kadar kolay nefes alabildiklerinde gerçekten bir rol oynadığı sonucuna vardılar. Bu sonuç, yumurtlama döngüsü ve burun tıkanıklığı arasında benzer bir bağlantı bulan 2004 ve 2000 yıllarında yapılan daha önceki bilimsel çalışmaları da destekliyor.

Östrojen ve burun tıkanıklığı​

Döngünün ortasına gelindiğinde dokuların daha farklı çalışmasının nedeni, döngüde aktif olarak yükselen ve alçalan östrojen hormonu.

Adet döngüsünde yumurtlama evresine gelindiğinde, yani 28 günlük bir döngüde yaklaşık olarak 14 ila 16. günlerde, yumurtlama işlevinin gerçekleşebilmesi için vücuttaki östrojen miktarı artar.

Yumurtlama işlevini doğrudan etkilemesinin yanı sıra östrojen hormonunun yükselmesi, vücutta bazı başka değişimlerin de ortaya çıkmasına neden olur. Üreme kanalları, boşaltım sistemi, damarlar, kemikler, meme dokuları, cilt, saçlar ve tüyler, pelvik kaslar, beyin ve vücuttaki mukus membranları da östrojen seviyelerinden etkilenirler. Aynı zamanda vücuttaki enflamasyon (iltihap) oranının da östrojenle ilişkisi vardır.

Mukus membranlarının etkilenmesi, nazal kanallardaki mukus üretimini ve enflamasyonu da etkileyerek burun tıkanıklığına neden olabilir. Hamilelik sürecinde birçok kadının burun tıkanıklığı sorunu yaşamasının nedeni de hamileliğin ilerlemesiyle yükselen östrojen hormonudur.

Yumurtladıktan ve luteal faz başladıktan sonra da, vücuttaki östrojen seviyesi hızla yükselir. Bu nedenle döngünün üçüncü haftasında birkaç gün boyunca burun tıkanıklığı yaşanması normal kabul edilebilir.

Burun tıkanıklığından kurtulmak için ne yapmalı?​

Gün içinde şişmiş burun kanallarında rahatsızlık duyuyorsanız veya burnunuzun tıkanması geceleri nefes almayı zorlaştırdığı için iyi bir uyku çekmenin daha zor olduğunu fark ediyorsanız, medikal ilaçlara başvurmadan önce doğal ve zararsız bir çare denemeyi düşünebilirsiniz.

Tıkalı bir burnu rahatlatmanın en iyi yollarından biri, tuzlu su solüsyonu ile burun kanallarını temizlemektir. Yaklaşık 1/4 çay kaşığı iyotsuz tuzu (normal iyotlu sofra tuzu değil) ve bir veya iki tutam kabartma tozu ile yaklaşık bir bardak damıtılmış suyu birleştirerek kendi solüsyonunuzu da yapabilirsiniz. (Zararlı bakteri içerebileceği için asla musluk suyu kullanmayın.)

Neti pot adıyla piyasada bulunan burun temizleme aparatları ile bu solüsyonu burundan çekmek çok daha kolay olacaktır. Burun içinin bu karışımla temizlenmesi, iltihabı burnu tahriş etmeden azaltır ve mukusu temizleyerek daha kolay nefes almanıza yardımcı olur.